Khi đã lựa chọn dấn thân vào nghề barista hiển nhiên bạn sẽ mong muốn mình sẽ ngày càng thành công và thăng tiến hơn, trở thành một chuyên gia cà phê giỏi nhất có thể. Chúng ta sẽ thực hiện mong muốn đó như thế nào? Chắc chắn chỉ nắm vững kiến thức và hoàn thành các khóa học là chưa đủ. Phải chăng làm càng lâu sẽ càng giỏi hay có đường tắt nào đó có thể giúp chúng ta rút ngắn quãng đường đi đến thành công lại?
Câu trả lời là sẽ chẳng có đường tắt nào dẫn đến thành công cả, nhưng bí quyết giúp bạn phát triển và hoàn thiện hơn qua mỗi ngày thì có. Những điều được nhắc đến trong bài viết hôm nay sẽ giúp mở khóa mọi khả năng tiềm ẩn của bạn trong nghề barista.
1. Mục đích và niềm đam mê
Không có mục đích thì sẽ chẳng có thành công nào cả. Tất cả chúng ta đều cần một động lực nào đó thúc đẩy mình rời khỏi giường vào mỗi sáng và bắt đầu một ngày mới. Khi làm một barista, mục đích của bạn là gì? Pha những tách cà phê hoàn hảo, sáng tạo nên những điều mới mẻ hay truyền bá kiến thức về cà phê đặc sản? Dù là gì, hãy tìm kiếm và tập trung vào thực hiện nó.
Duy trì một mục tiêu dài hạn trong công việc không hề dễ, vì thế thay vì thiết lập một mục tiêu quá lớn lao, bạn có thể đặt những mục tiêu nhỏ cho mỗi ngày. Có thể là hôm nay bạn phải sáng tạo ra kiểu họa tiết mới, mục tiêu đặt ra là trước tiên bạn phải chiết xuất được những shot espresso hoàn mỹ. Những mục tiêu nhỏ mỗi ngày sẽ kích thích năng lượng và giúp bạn vượt qua những ngày xám xịt.
Nếu bản thân không thể thuần thục một kỹ năng nào đó, như tạo hình latte art mãi mà chẳng đẹp, bạn cũng đừng vội chán nản. Hãy ghi nhớ rằng chúng ta là tấm gương phản chiếu cho môi trường mà chúng ta đang tồn tại. Hãy để quanh bạn được bao vây bởi những người bạn tích cực, tận dụng mạng xã hội để kết nối với những barista tài năng khác, trò chuyện và xem cách họ làm, dùng họ làm niềm cảm hứng cũng như động lực cho bản thân.
2. Đào tạo nâng cao
Làm barista thì tất nhiên phải yêu thích cà phê, tuy nhiên, bấy nhiêu thôi là chưa đủ. Cần phải học hỏi và hiểu sâu hơn về thứ bạn yêu thích. Đừng chỉ mãi dừng lại ở xay và pha, hãy đầu tư thời gian vào việc thu hoạch cà phê và quá trình rang nhiều hơn, điều này sẽ giúp bạn nâng cao hơn về kiến thức và nhận được nhiều đánh giá cao hơn trong ngành cà phê.
Dẫu cho hiện tại là thời đại của internet, bạn có thể tìm được không ít tài liệu hoặc video, tuy nhiên đừng để chúng thay thế những thông tin hay bài giảng chính thống trong cuộc sống thực tế. Tìm một địa điểm đào tạo có danh tiếng tốt, nơi có những người hướng dẫn tận tâm không chỉ đơn thuần dạy bạn về cà phê mà còn thúc đẩy bạn phát triển bản thân, giúp đỡ cho sự phát triển của bạn trong nghề barista.
3. Tiếp xúc với mọi người
Tức là hãy tương tác với những người giống như bạn. Gặp gỡ những barista khác, trao đổi những câu chuyện về nghề barista hay những chuyến hành trình cà phê, nói tất cả về điểm chung giữa các bạn. Chúng ta không thể bó mình trong một môi trường chân không. Những con người khác ngoài kia họ là động lực của chúng ta, là những “tài nguyên chạy bằng cơm”, và cũng là những người bạn. Quan điểm khác biệt của họ là thứ bạn có thể học hỏi, niềm đam mê có thể phần nào tiếp sức cho chúng ta.
Tham gia vào những buổi offline gặp gỡ, workshop chia sẻ hay những cuộc thi về pha chế sẽ giúp bạn cọ xát nhiều hơn với mọi người, tích lũy thêm kinh nghiệm
4. Địa điểm học tập/làm việc
Một nơi học tập/làm việc tốt là nơi có thể cung cấp mọi thứ mà bạn cần, sắp xếp chúng một cách khoa học và tạo điều kiện thuận lợi cho bạn thực hiện các thao tác. Phải chắc chắn rằng mọi vật dụng cần thiết đều đang sẵn có, bạn có thể dễ dàng với tay lấy. Kiểm tra kỹ càng xem căn phòng có đủ chỗ cho bạn và các barista khác có thể thoải mái thực hành hay không. Môi trường học tập/làm việc kém có thể trì hoãn chúng ta lại, ngay cả khi bạn có năng lực vượt trội.
5. Thái độ
Có bao giờ bạn bước vào một quán cà phê với cà phê thơm ngon cùng thực đơn thức ăn nhẹ tuyệt vời, trải nghiệm tồi tệ duy nhất là barista của ngày hôm ấy tâm trạng vô cùng không tốt. Có hai cách giải thích cho vấn đề này. Nếu bạn chính là barista của hôm ấy, hãy tự hỏi bản thân bạn đang không vui vì điều gì và chấn chỉnh lại cảm xúc. Nếu bạn là khách hàng, một lời hỏi thăm cũng có thể giúp mọi thứ trở nên ổn hơn đôi chút, thỉnh thoảng, sự đồng cảm trong nghề nghiệp có thể giúp chúng ta và mọi người đều trở nên tốt hơn.
Barista là người có thể tạo ra hoặc phá hủy không khí của quán cà phê, và bầu không khí căng thẳng ngột ngạt không hề phù hợp với một quán cà phê tuyệt vời từ thực đơn cho đến không gian. Điều đó có thể khiến khách hàng e dè và rời đi, tác động tiêu cực đến quán cà phê của bạn. Và tất nhiên nếu ngược lại bạn có một trạng thái vui vẻ, tích cực làm việc thì sẽ tăng sự quan tâm của khách hàng dành cho quán cũng như những món cà phê thơm ngon do chính tay bạn tạo ra.
6. Không ngừng trau dồi, dù cho sự nghiệp barista của bạn sẽ rẽ sang hướng nào
Bất kể bạn là nhà vô địch, là một nghệ sĩ latte art đích thực hay một barista có tiếng với tài năng pha cà phê trọn hương vẹn vị thì thế giới cà phê cũng như ngành dịch vụ vẫn còn rất nhiều điều cho bạn học hỏi. Đôi khi sự thành công sẽ khiến bạn có ảo giác mình đã đạt đến đỉnh cao, suy nghĩ đó sẽ cám dỗ bạn thả lỏng bản thân và sa đà vào những chuyến nghỉ ngơi. Hãy luôn nhắc nhở bản thân “Mình vẫn chưa đủ giỏi, mình đã chăm chỉ nhưng vẫn còn quá nhiều đỉnh cao chưa chinh phục được, cần phải tiếp tục cố gắng”, đại loại thế.
Sự tự mãn luôn là thứ rất nguy hiểm, nó khiến chúng ta buông bỏ sự tập trung. Khi sự tập trung không còn, chúng ta sẽ trở nên cẩu thả hời hợt trong quá trình tập luyện, ban đầu là những món cà phê thành phẩm giảm chất lượng, nghiêm trọng hơn là ngày sau kỹ thuật của bạn có thể sẽ tụt dốc. Có một sự thật rằng, dù cho bạn là nhà vô địch thế giới cũng không có nghĩa là bạn thật sự giỏi nhất và mãi mãi giỏi về cà phê. Thế giới cà phê đặc sản luôn chuyển động không ngừng, luôn có những kỹ thuật tiên tiến mà bạn phải liên tục cập nhật.
Không có lối tắt nào có thể giúp chúng ta đi đến thành công, dù vậy nếu nắm được những nguyên tắc và tuân giữ chúng qua mỗi ngày, khoảng cách đến thành công sẽ gần thêm một bước. Barista là một nghề đầy hấp dẫn, tương lai sẽ có nhiều người chọn theo bước nghề này hơn và bạn có thể sẽ gặp phải nhiều sự cạnh tranh hơn. Hãy thay đổi và chăm chỉ mỗi ngày để luôn là người dẫn đầu, nhé!
Sở Lao động Thương binh & Xã hội – Phòng quản lý giáo dục nghề nghiệp;