Ở các quán cà phê trên toàn thế giới latte là thức uống từ sữa và cà phê được ưa chuộng nhất. Theo dữ liệu của Project Café USA năm 2020, latte là món được mua nhiều nhất ở Anh, cũng là thức uống phổ biết thứ ba ở các quán cà phê tại Mỹ.
Tuy phổ biến nhưng latte không có công thức chung, thành phần chính xác của latte có thể khác nhau tùy theo vị trí địa lý mà nó xuất hiện – bao gồm ở cả châu Âu. Thức uống này được cho là có nguồn gốc từ châu Âu và xuất hiện vào thế kỷ 17, một thời gian trước khi nó được đặt một cái tên hiện đại vào cuối những năm 1860.
Không chỉ là thức uống truyền thống, vì sự liên tục thay đổi và biến tấu để phù hợp với lĩnh vực dòng chảy phát triển không ngừng của cà phê, latte còn mang tính cách mạng.
1. Lịch sử của latte
Cà phê và sữa được được người châu Âu kết hợp thưởng thức tại các quán cà phê từ những năm 1600, đồng thời cũng là thức uống tại nhà phổ biến của nhiều người yêu cà phê.
Trên khắp châu Âu, cà phê biến tấu trên nền sữa có những cách làm khác nhau tùy vào mỗi nơi. Là caffè latte ở Ý, Milchkaffee ở Đức, café con leche ở Tây Ban Nha và café au lait ở Pháp. Mặc dù latte có tương đồng với những thức uống này nhưng mãi đến cuối những năm 1860 thì thức uống kết hợp từ cà phê và sữa này mới chính thức được đặt thuật ngữ đầu tiên để miêu tả nó.
Mỹ là nơi giúp latte phát triển như ta biết ngày nay. Khi người Mỹ lần đầu nhập những chiếc máy espresso từ Ý sau Thế chiến 2, họ muốn bắt chước thứ cà phê mà họ đã được dùng ở Ý. Vào lúc ấy, khách hàng phổ thông cho rằng vị của cà phê quá “mạnh”, vì thế họ đã thêm sữa nhằm làm hương vị “thân thiện” hơn.
Latte chỉ mới phổ biến hơn ở Seattle trong cuối những năm 1980, sau đó thức uống này xuất hiện trên menu các quán cà phê trên khắp nước Mỹ trong suốt những năm 1990. Chắc chắn rằng hương vị tinh tế hơn và ít “mạnh” của cà phê giúp nó dễ dàng nhận được đón nhận đồng thời phát triển mạnh mẽ không chỉ ở khắp nước Mỹ mà còn chu du khắp mọi nơi trên thế giới.
Không chỉ là thức uống truyền thống, vì sự liên tục thay đổi và biến tấu để phù hợp với lĩnh vực dòng chảy phát triển không ngừng của cà phê, latte còn mang tính cách mạng.
2. Latte ở thời đại ngày nay
Bởi những khác biệt về mặt địa lý, rất khó để có được định nghĩa chung về latte. Ở một vài trường hợp nó có thể tương tự flat white hoặc cappuccino, đặc biệt là về kích thước. Tuy nhiên ở vài nơi khác, latte được phục vụ với kích thước lớn hơn, điển hình là giữa 296ml và 340 ml (ly 10oz đến 12oz). Mà cappuccino luôn ở mức 180ml (tức phục vụ trong ly 6oz).
Thông thường cappccino lớp bọt sữa mịn dày 1cm, còn latte hoặc flat white thường dày khoảng 0.5cm. Điều này về cơ bản ảnh hưởng đến khẩu cảm (mouthfeel) của thức uống, như ít bọt sữa mịn sẽ tạo ra kết cấu mỏng hơn nhưng nó vẫn béo.
Latte art là một khía cạnh thiết yếu của latte hiện đại, rất hiếm thấy bất cứ thức uống cà phê trên nền sữa nào không có latte art ở các quán cà phê ngày nay. Khái niệm latte art đã tồn tại nhiều thế kỷ, đa số ghi nhận nó phổ biến vào những năm 1980. Ngày nay có một số mẫu latte art được mọi người nhận biết là tulip, heart (hình trái tim) và rosette (hoa hồng).
Latte có vai trò quan trọng trong ngành công nghiệp cà phê đặc sản, là món thức uống có nhiều biến thể, latte mang tính cách mạng đồng thời là một đại diện cho mỗi nền văn hóa cà phê khác nhau. Khi đến Pháp người ta gọi nó là café au lait, ở xứ bò tót Tây Ban Nha nó lại mang tên café con leche,… Mọi người có thể thưởng thức latte ở bất cứ nơi đâu trên thế giới và luôn có thể kỳ vọng vào những sự khác biệt mới mẻ.
Sở Lao động Thương binh & Xã hội – Phòng quản lý giáo dục nghề nghiệp;
